
नवलपरासी,८ फागुन
एक स्वास्थ्य अवधारणा(वन हेल्थ कन्सेप्ट) बनाउन जिल्ला स्थित भेटेनरी तथा पशु सेवा विज्ञ केन्द्र नवलपरासीले सरोकारवालासँग छलफल गरेको छ । मानव स्वास्थ्य,पशु स्वास्थ्य,बनस्ती स्वास्थ्य तथा वातावरणिय समस्यालाई छुट्टा छुट्टै रुपमा हेर्ने गरिएको भए पनि अब देखी सबैलाई एकै स्थानबाट हेर्ने र एक निकायले आर्को निकायको कामलाई पनि हेर्ने गरि एक स्वास्थ्य अवधारणाबारे छलफल चलाएको हो ।
जिल्ला स्थित स्वास्थ्य कार्यालय,कृषि ज्ञान केन्द्रसँगै ७ वटै पालिकाका स्वास्थ्य शाखा,कृषि शाखा तथा पशु सेवा शाखाका प्राविधिकहरुसँग पहिलो चरणको छलफल कार्यक्रम चलाइएको पशु सेवा विज्ञ केन्द्रका प्रमुख श्रवण कुमार चौधरीले जानकारी गराए । स्वस्थ्य वातावरणले स्वास्थ्य बनस्पति र पशुपालन क्षेत्रमा सहयोगी हुने र मानवले उपयोग गर्ने वातावरणिय क्षेत्र तथा खाद्यमा प्रयोग हुने कृषि जन्य तथा पशुजन्य बस्तुको स्वस्थ्य प्रयोग बढाउनका लागि एक स्वास्थ्य अवधारणा बुझन् आवश्यक रहेको उनको भनाई थियो । एउटा क्षेत्रलाई उपेक्षा राख्दा सबै क्षेत्रको स्वास्थ्यमा गम्भिर असर पर्ने गरेको देखिएको छ, उनले भने,यसबारे सबैले सबै क्षेत्रको समस्या र आवश्यकता बुझ्न सकियो भन्ने मावन स्वास्थ्यमा सकारात्मक असर पर्ने छ ।
बनस्पतीमा यदि अध्याधिक विषादी प्रयोग हुन्छ,भन्ने त्यसले पशु र मानवलाई प्रत्यक्ष असर पार्न सक्छ । निरोगी पशु भएनन भन्ने पशु जन्य पदार्थको उपयोगले पनि मानव जिवनलाई प्रभावित बनाउने छ । बाहिरी वातावरण स्वच्छ भएन भन्ने बनस्पति,पशु र मानव सबैमा असर पर्न सक्छ । यि अवधारणा बुझ्नका लागि स्वास्थ्य सरोकारवाला तथा आम उपभोतmामा पनि जागरण गर्दै एक स्वास्थ्यको अवधारणा बुझाउन आवश्यक छ ।
पहिला सरोकारवाला निकायले सो अवधारणा बुझ्न सक्न पर्यो उनले थपे,अनि मात्र आम नागरिकलाई बुझाउन सकिन्छ । यसले गर्दा पहिलो चरणमा प्राविधिक क्षेत्र र सरोकारवालासँग छलफल गरिएको केन्द्र प्रमुख चौधरीले बताएका थिए । मानिस पशु र वातावरणको उच्च स्वास्थ्य प्राप्तीका लागि एक स्वास्थ्य सबै भन्दा लागत प्रभावी हो । दिगो र ब्यवहारिक दृष्टिकोणको रुपमा पनि उपलब्ध छ । हालका बर्षहरुमा धेरै महत्वपुर्ण भएको छ । किनकी धेरै कारकहरुले मावन,जनावर,बोटविरुवा र हाम्रोवातावरण बीचको अन्तरक्रियालाई परिवर्तन गरेको छ । यसले गर्दा मावन,जनावर र वातावरण स्वास्थ्य समस्याहरु देखा परिरहेका छन् । उतm समस्याको समाधानगर्न एक स्वास्थ्य अवधारणा आवश्यक देखिन्छ ।
एक स्वास्थ्यका चुनौतीमा जुनोटिक रोग,एण्टिबायोटिक धारक क्षमता,खाद्य सुरक्षा,धारक रोग,वातावरणीय स्वास्थ्य,क्रोनिक रोग,मानसिक स्वास्थ्य र स्वास्थ्य पेशा लगायत रहेका छन् । एक स्वास्थ्य अवधारणाले मासिन,जनावर र वातावरण बीचको सम्बन्ध,कसरी यि मानिस,जनावर र वातावरण बीचको सम्बन्धले रोग गतिशिलता बुझ्न महत्वपुर्ण सहयोग पुरयाउन सक्छ र रोग नियन्त्रण तथा रोकथाम,स्वास्थ्य शिक्षा,एक स्वास्थ्यमा लगानी,नीति निर्माण कार्यमा भित्री रुपमा दृष्टिकोणको भुमिकाको महत्वबारे पनि जोड दिइने सिद्धान्तले समेट्ने छलफलमा उठेको थियो ।