नवलपरासी,२७ असोज
विश्व बैकको सहयोगमा हाल शहरी बिकास मन्त्रालयबाट तयारीको चरणमा रहेको वृहद लम्बिनी क्षेत्र विकास आयोजना(ग्रेटर लम्बिनी एरिया डेभलपमेन्ट प्रोजेक्ट)ले नवलपरासीका बुद्धसँग सम्बन्धित सम्भावित क्षेत्रबारे छलफल गर्ने भएको छ । रामग्राम नगरपालिकामा असोज २८ गते मंगलवार विश्व बैक तथा नेपाल शहरी शासकिय तथा पुर्वाधार आयोजनाका विज्ञ र पदाधिकारीहरुसंग स्थानिय सरोकारवालासँग छलफल र परामर्श गरिने जानकारी नगरपालिकाले गराएको हो ।
लुम्बिनीसँग सबै भन्दा महत्वपुर्ण भगवान गौतम बुद्धको अष्टधातु रहेको रामग्राम ७ मा रहेको रामग्राम स्तुपसँगै रामग्राम नगरपालिकाका विभिन्न वार्ड भित्र नै बुद्धसँग ५ वटा स्थान रहेको छ । जस्मा रामग्राम १८ मा प्राचीन कोलिय गणराज्यको राजधानी कोलनगर(पण्तिपुर) जुन बुद्धको मावली हो । त्यसै गरि रामग्राम १७ मा रामग्राम स्तुपसँग नै जोडिएको संघाराम क्षेत्र छ । रामग्राम १५ मा प्राचीन स्थलको रुपमा रहेको यशोधरा उद्धान क्षेत्र पहिचानमा आएको छ । त्यसै गरि रामग्राम १४ मा रहेको हाल हडैया पोखरी क्षेत्र पनि प्राचीन कोलिय राज परिवारले बन विहार गर्दा बस्ने स्थान रहेको छ ।
त्यसै गरि रामग्राम नगरपालिका बाहेक पनि बुद्धसँग सम्बन्धित सुनवल नगरपालिका ७ मा रहेको कोलिय गणराज्य भित्रकै प्राचीन उत्तरक नगर हो,जहाँ बुद्धले माया र चमत्कार भन्दा मार्ग र अष्टागिँक मार्गको धर्मोपदेश सुनाएका थिए । त्यसै गरि सरावल गाउपालिकाको वार्ड नं.१ मा कोलिय गणराज्यकी अग्रउपासिका सुप्प्रबासाको नगर प्राचीन सज्जनेल नगर र जिवक बनको रुपमा रहेको कुण्डिय नगर रहेको छ । सरावलकै वार्ड नं.२ जावामा गृहशुख सन्देशको रुपमा रहेको दिर्घजानु सुत्त सुनाएको प्राचीन ककरपत्त नगर र वार्ड नं.३ मा दान पारमिताको सन्देश सुनाएको प्राचीन सायुगा नगरको रुपमा पहिचानमा आएको छ ।
यस्तै वर्दघाट १२ दविला स्थित बुद्धमँगल ताल जुन प्राचीन हल्लिदावसन नगरको रुपमा छ,जहाँ बुद्धले चार ब्रम्हविहारको धर्मोपदेश सुनाएका थिए । मुगलीपुत्र तिस्य समेत सो स्थानमा आएको कुरा उल्लेख छ । सुस्तामा पनि सतिपट्ठान सुत्रको सन्देश दिएको सुस्ता २ स्थित सतपति चुहाडी क्षेत्र र सिद्धार्थ गौतमले गृहत्याग गरि सन्यास धारण गरेको प्रबज्या स्थल महाभिनिष्क्रमण स्थल अनोमा घाट सुस्ताकै वार्ड नं.५ मा अवस्थित छ । जुन अहिले ठाढीघाटको रुपमा प्रचलित रहेको छ ।
त्यसै गरि कोलिय राजकुमारी तथा बुद्धकी पत्नि यशोधरासँग सम्बन्धित रहेको प्रतापपुर २ को बाउन्नगढी क्षेत्र गजगढीसँग सम्बन्धित रहेको मानिन्छ । त्यसै गरि कोलिय राजपरिवारले जलविहार गर्न जाने पाल्हीनन्दन ६ स्थित नन्दन ताल र नन्दन नगर पनि बुद्धसँग सम्बन्धित क्षेत्र हो । नवललपरासीमा मात्रै बुद्धसँग सम्बन्धित १५ वटा स्थान पहिचानमा आएका छन् । यदि ग्रेटर लुम्बिनीमा यि सबै स्थानलाई समेटेर ठाँउ अनुसारको बुद्ध सस्कृतिको पुर्नउत्थान गरिने र संस्कृति अनुसारको पुर्वाधार बनाउन सकेमा लुम्बिनीमा भ्रमण गर्न आउने बौद्ध धर्मावलम्बि र पर्यटकलाई प्राप्त स्थानको भ्रमण गर्न सक्ने अवसर मिल्ने देखिन्छ
