नवलपरासी,८ भदौ
भारतिय होचो प्रवेशद्धार(गेट) र नेपालको होचो पुलले भन्सारलाई राजस्वको लक्ष्य प्राप्तीलाई प्रभावित पारिरहेको महेशपुर भन्सारले जनाएको छ । सो नाकामा रहेको भारतीय ठूठीबारी बजारको गेट र भन्सारबाट नेपाल प्रवेश गर्ने महेशपुर—परासी—सुनवल सडकमा पर्ने भक्सिपुरको होचो पुलले ठूला सवारीसाधनमा लोड गरि आउन नसक्ने हुदा त्यसको असर कम भन्सार उठ्ने भन्सार कार्यालयले जनाएको हो ।
छोटी भन्सार भएकै बेला पुल र गेट दुबै बनेको संरचना ठूलो भन्सार भएको ५ बर्ष वित्दा पनि संरचनाको स्तरोन्नती नहुदा भन्सारलाई असर पारेको भन्सार कार्यालयका प्रमुख विकास उपाध्यायले बताए । भारतबाट आउने ठूला र अग्लो मालवाहक सवारीसाधनलाई पहिला भारतको गेटले नै छेक्छ,उनले भने, कतैबाट प्रवेश गरि नै हाल्यो भन्ने नेपालको झरहीखोला भक्सिपुरको होचो पुल भएर ति गाडी जान नसक्ने अवस्था देखाउदै धेरै ब्यपारीहरुले गुनासो गर्ने गरेको उनले सुनाए । भन्सारको आन्तरिक कारणमा प्लान्ट क्वारेन्टाईन,जनशतिmको उपलब्धता,भन्सारको आफ्नै कम जग्गा,गोदाम,पार्किगँ स्थल लगायतका चुनौती तँ छदैछ । बाह्रय कारण पनि भारतयि होचो गेट र नेपाली होचो पुल पनि भन्सारको बाधकको रुपमा देखिएको उनको भनाई थियो ।
स साना गाडीले मात्रै ठूलो मात्रामा भन्सार उठाउन गाह्रो कार्य नै हो,उनले भने, दुरीको हिसाबले महेशपुर भन्सार नाका सुनौली नाका भन्दा भारत गोरखपुर देखी नजिक हो,तर संरचनागत समस्याले भन्सारले राजस्व उठाउनमा गति लिन सकिरहेको छैन् । उनले विगतमा भएका घटना सुनाउदै भने,भारतबाट ठूलो गाडी माल लोड गरि लिएर आउदा भारतको भन्सार नजिकै रहेको होचो गेटमै अडकियो । गाडीको हावा फुस्काएर होचो बनाई कठिनाईका साथ गेट प्रवेश गराइएको थियो ।
त्यसै गरि नेपाली होचो पुलमा आउदा उतm गाडीको विचको पाँग्राले भुई नै छोडिदियो,पुलमै गाडी अडकियो,यस्ता समस्या किन बनाइएको होला उनले आश्चर्य ब्यतm गर्दै भने संरचनामा समान्य ध्यान नदिदा पछि गएर सुविधान पुर्याउने संरचना समस्या पनि ल्याईदिइने गरेको छ । गेट र पुल दुबै संरचना बलियो छ,तर माल ढुवानी गर्ने ठूला बाहनलाई बाधक भएको कुरा उनले सुनाए । भन्सार कार्यालयका अनुसार अहिले बर्षेनी भन्सार राजस्व कम हुदै गएको छ । त्यसमा पनि चालु आर्थिक बर्षमा लिइएको लक्ष्य अनुसार पनि साउन महिनामा भन्सार असुली कम भएको तथ्याँकले देखाएको छ । तथ्याँक अनुसार साउन महिनामा डेढ करोड राजस्व संकलन गर्नें लक्ष्य थियो,तर साउन महिनामा १ करोड ६४ हजार ५ सय ७९ रुपिया मात्र राजस्व संकलन भएको छ ।
विगत चार बर्षको राजस्व असुली तथ्याँक निरन्तर घटने अवस्था देखाउछ । आर्थिक बर्ष २०७८÷०७९ को लक्ष्य ४५ करोड थियो । लक्ष्य अनुसार असुली नभए पछि लक्ष्य घटाएर आर्थिक बर्ष २०७९÷०८० मा ३३ करोड भयो,तर पनि लक्ष्य नभेटिदा आर्थिक बर्ष २०८०÷०८१ मा लक्ष्य १६ करोडमा झारियो,तर पनि लक्ष्य भेटिएन,जुन आर्थिक बर्ष २०८१÷०८२ मा १५ करोडमा ल्याइएको थियो । तर पनि लक्ष्य अनुसार राजस्व संकलन हुन सकेन् । यो बर्षको शुरुकै महिनामा लक्ष्य अनुसार राजस्व नउठेको भन्सार कार्यालयले जनाएको छ ।
होचो पुल अग्लो बनाउने चुनावी बेला कुरा पनि उठ्ने गर्छ,तर चुनाव सकिए पछि कुरा उठाउने ब्यतिm नै त्यसबाट तर्किने अवस्था भएको स्थानिय जितेन्द्र गुप्ताले बताए । यो समस्या सरकारलाई थाहा नभएको पनि होईन,तर किन काम गरिएको छैन्,उनले आश्चर्य ब्यतm गर्दै भने, जुन जोगी आए कानै चिरेका भन्ने उख्खान सरह नै यो पुल अग्लो बनाउने जुन सुकै नेता आए काम उस्तै बनेको सुनाए । भारतको होचो गेट भत्कएर अग्लो बनाउने कुरा भारतिय ब्यपारीले पनि बर्षाै देखी उठाएका छन् । तर उताबाट पनि काम हुन सकिरहेको छैन् । होचो पुल र होचो गेटसँगै अहिले सडक फराकिलो बनाउने कार्यले पनि भन्सारलाई बाधा पुरयाएको स्थानिय लक्ष्मि हरिजनले बताए ।
उनका अनुसार जिल्लाको महेशपुर नाका जोड्ने महेशपुर—परासी—सुनवल सडक स्तरोन्नती गर्ने निर्माण कार्यको दोश्रो पटक म्याद थपिदा पनि काम सम्पन्न हुन सकेको छैन् । सोही सडकको अहिले फेरी मंसिर महिनासम्म म्याद थप गएिको भए पनि काममा ढिलाई भई रहेको हुदा थपिएको म्याद भित्रमा पनि काम सम्पन्न हुनेमा स्थानियले आशंका गर्न थालेका हुन् । सडकको अवस्था विगत भन्दा दयनिय बन्दै गएको छ । बरु सडक स्तरोन्नतीको ठेक्का नहुदा बर्षेनी सडक मर्मत हुदै आएको थियो, त्यसले गर्दा खाल्टा खुल्टी पुरिदै जान्थ्यो । तर अहिले ठेक्कामा परेको हुदा त्यो सडकको मर्मत समेत रोकिएको छ । निर्माण ढिलाई भई रहेको छ । भन्सार राजस्वमा सडक पनि एउटा कारक बनेको दाबी उनको थियो ।
साँसद फेरिए तर पुल जस्ताको तस्तै छ,उनले भने, जनताले पुलको अवस्था फेरिन्छ,भनेर सो क्षेत्रका साँसद पुर्व गृहराज्य मन्त्री देवेन्द्रराज कण्डेललाई हराउदै पुर्व आईजिपि तथा राप्रपाका नेता धु्रव बहादुर प्रधानलाई जिताउदै नेता फेर,तर सडक र पुल फेरिएन्,यसले जनतामा निरासा छाएको छ ।
नेपाल सरकारको भौतिक पुर्वाधार तथा यातायात विभाग को सडक डिभिजन कार्यालय बुटवलले सो सडकको महेपुर बजार देखी हरपुर बजारसम्मको खण्डलाई २१ करोड ११ लाख ३८ हजार ६ सय ६६ भ्याट सहितको रकममा ठेक्का लगाएको थियो । उतm ठेक्काको काम गौरीशंकर हिमालयन निर्माण प्रालिले २०८० साल बैशाख २६ गते सम्झौता गरि २०८१ असोज २६ गते भित्र सम्पन्न गर्ने गरि सम्झौता गरेको थियो । त्यस पछि २०८२ असार मासन्तसम्मको दोश्रो म्याद थप्यो । अहिले २०८२ मंसिरसम्मको म्याद थपेको छ । तर अहिले सडकका थुप्रै काम पनि पुर्ण भएका छैनन् ।
