नवलपरासी, २ भदौ
कुनै बेला सधै चिकित्सक अभाव रहने र रिफर सेन्टरका लागि चिनिने गरेको जिल्ला स्थित पृथ्वीचन्द्र जिल्ला अस्पतालमा अहिले विशेषज्ञ चिकित्सक(कन्सल्टेन्ट) डाक्टर)को आकर्षण बढन थालेको छ । अस्पतालमा विशेषज्ञ चिकित्सकको आकर्षण बढेसँगै विरामीको विश्वास पनि बढेर विरामी संख्यामा उल्लेख्य वृद्धि पनि हुन थालेको हो ।
अस्पतालमा ८ जना विशेषज्ञ चिकित्सकको दरबन्दी भए पनि अहिले थप ५ जना विशेषज्ञ चिकित्सक गरि कुल १२ जना विशेषज्ञ चिकित्सक रहेको अस्पतालले जनाएको छ । ५ जना मेडिकल अधिकृत र दुई जना डेण्टल सर्जन सहित १९ जना कार्यरत छन् । एक जना थप विशेषज्ञ चिकित्सक सरुवा भएर आउने छन् । अस्पतालका अनुसार डा.प्रकाश ढकाल रेडियोलोजीष्ट कन्सल्टेन्ट,डा.कृष्ण श्रीवास्तव हाडजोर्नी विशेषज्ञ(अर्थोपेडिक सर्जन),डा. अजेन्द्र यादव स्त्री तथा प्रसुती रोग विशेषज्ञ (गाईनो),डा.सबा खान एनेस्थेसिया कन्सल्टेन्ट,डा.अब्दुल हकिम मुसलमान ल्याप्रोसकोपी सर्जन,डा.रुबी श्रीवास्तव स्त्री तथा प्रसुती रोग विशेषज्ञ(गाईनो)डा.नरेन्द्र यादव जनरल फिजिसियन,डा.किरन पाण्डे जनरल सर्जन,डा.सुस्मिता उपाध्याय जनेरेटिक मेडिसिन,डा.विवेक अचार्य क्षेत्री जनरल फिजिसियन,डा.वृन्दा ढुगाँना स्त्री तथा प्रसुती रोग विशेषज्ञ(गाईनो) डा.दिब्या शाह अपथार्मालोजिष्ट लगायतका कन्सल्टेन्ट(विशेषज्ञ चिकित्सकको टोली कार्यरत छ ।
त्यसै गरि मेडिकल अधिकृतमा डा.मुरली मनोहर गुप्ता,डा.चन्द्र सेखर यादव,डा.विजय प्रकास सहानी,डा.रोशन क्षेत्री,डा. शिवराज सहानी रहेका छन्, भने दुई जना डेण्टल सर्जन डा.नेसार खान र डा.यमिस्का ज्ञवाली रहेकी छिन् । अस्पतालमा दरबन्दी भन्दा बढि विशेषज्ञ आए पश्चात अस्पतालको सेवा प्रति विश्वासनियता तँ थपिएको छ,तर सहयोगी कनिष्ट कर्मचारीको थप आवश्यकता देखिन थालेको छ । अस्पतालमा अहिले जटिल प्रकृतिका सर्जरी गर्न सक्ने जनशतिm प्रयाप्त छ । तर सर्जरी पश्चात दिईने अन्य सेवाका लागि नर्सिगँ स्टाफ,पारामेडिक्स,पोष्टअफ स्टाफ,ओटी सहयोगी स्टाफ अभाव नै रहेको छ । अस्पतालका मेनेजर सिमा काफ्लेका अनुसार विशेषज्ञ चिकित्सकको अनुपातमा थप १५ जना स्वास्थ्यकर्मी थपियो भन्ने पुर्ण क्षमताको काम हुन सक्ने छ । जस्मा पोष्टअफ स्टाफ ५ जना,आईसियुका लागि ५ जना,ओटी सहयोगी स्टाफ २ जना आवश्यक नै पर्ने अवस्था देखिन्छ ।
अस्पतालमा अहिले दैनिक चार सय भन्दा बढि विरामी आउने गरेको स्वास्थ्यकर्मीले बताएका छन् । सर्जन भएर सर्जरीको गर्ने संँख्यामा वृद्धि भएको छ । दिनमा १० वटा सर्जरी पनि हुने गरेको छ । विशेषज्ञ चिकित्सकले सर्जरी गर्न सक्छन्,तर सर्जरी पछि दिईने सेवाका लागि सैया थप्नु पर्ने र सैया अनुसार स्वास्थ्यकर्मी थप्नु पर्ने अवस्था आउछ,त्यसैले केही विरामीलाई अप्रेसनका लागि प्रादेशिक अस्पतालमा समेत पठाउने गरिएको छ । मेसिन र जनशतिm उपलब्ध भए पनि डाईलासिस सेवा सञ्चालन हुन सकेको छैन् । लाखौ रुपियाका उपकरण मेसिन खरिद भएर थन्किएको र बैशाख देखी नै डाईलासिस सञ्चालनका लागि आवश्यक तालिम लिई स्वास्थ्यकर्मीले तलब सुविधा लिदै बसेको तर ब्यवस्थापनले काम गर्न नसक्दा सो सेवा सञ्चालनमा आउन नसकेको हो । डायलसिस सेवा परिक्षण गरि स्वास्थ्य विभागको टोली गईसकेको छ,तर त्यसवापत पाउने रकमका लागि स्वीकृति प्रदान भएको छैन् । सरकारले डाईलसिस गराउने बिरामीलाई निशुल्क सेवा दिन स्थानिय स्तरमै उपकरण र जनशतिm पठाई सकेको तर उपकरण मेसिन जडान नगरि त्यसै राखिएको अवस्थामा फेला परेको कुरा महालेखा परिक्षकको टोलीले आफ्नो मलेप प्रतिवेदनमै तस्विर सहित नै उल्लेख गरेको थियो ।
अस्पतालमा झण्डै ४० लाखका उपकरण तथा मेसिनहरु खरिद गरि थन्किएका अवस्थामा थियो,पछि अस्पतालले परिक्षणको रुपमा त्यसलाई सञ्चालनमा ल्याएको थियो । स्वास्थ्यकर्मीहरु पनि तालिम लिई आई सकेको र अन्य काम गर्दै बस्ने र तलब खाने कार्य मात्र गर्दै आएका छन् । जिल्लामा दुई दर्जन बढि विरामी नियमित डायलसिस गर्न बुटवल र भैरहवा जानु पर्ने समस्या झेल्दै आएका छन् । यसै गरि अस्पतालमा आँखा उपचारका लागि पनि शाखा गठन गरी सेवा प्रदान गर्ने सरकारी नीति छ,तर सो अनुरुप अहिले आँखा उपचारका कार्य हुन सकेको छैन् । त्यसका लागि फिको मेसिन ल्याउन सके आँखा अप्रेसन पनि गर्न सक्ने अवस्था देखिन्छ,यस्ले विमा गराएका विरामीको आँखा उपचारसँगै अप्रेसन सेवा पाउने अवस्था हुन्थ्यो । अस्पतालमा आईसियु सञ्चालनका लागि पनि कक्ष तयार गरि राखिएको छ । तर सहयोगी स्टाफ र स्रोत सुनिश्चितता नभएको भन्दै सञ्चालनमा आउन सकेको छैन् ।
यता आँखा उपचार सहित चश्माको जाँच तथा उपलब्धताका लागि तयारी भई रहेको दाबी अस्पतालका सुचना अधिकारी अमजद अंसारीले बताएका थिए । ५० सैया अस्पतालमा आकस्मिक सेवा,सुचर सेवा,बहिरँग सेवा(ओपिडि) अन्तरगत हाडजोर्नी तथा नशा,जनरल मेडिसिन,स्त्रिी तथा प्रसुती,मानसिक रोग,बालरोग,नाक कान घाँटी,दन्त रोग विभाग,फिजिओथेरापी सेवा रहेका छन् । अल्ट्रासाउण्ड,डिजिटल एक्सरे,इसिजी,प्रयोगशाला,विरामी भर्ना जनरल,फर्मेसी सेवा,प्रसुती अन्तरगत साधारण प्रसुती जटिल र अप्रेसन सेवा,एचआईभि परामर्श केन्द्र,लैगिँक हिँसा सम्बन्धि एकद्धारा ब्यवस्थापन(ओसीएमसी),क्षयरोग,कुष्टरोग क्लिनिक,जीन स्पट सेवा,सस्थागत क्लिनिक सेवा,प्लाष्टर।सामाजिक सेवा इकाई,सोधपुछपरामर्श तथा नियमित रुपमा प्रशासनिक तथा गुनासो सुन्ने कार्य पनि गर्दै आएको अस्पताल हो ।
अस्पतालको आकस्मिक शाखामा २ मेडिकल अधिकृत,३ स्वास्थ्य सहायक,२ अहेव र ४ जना कार्यालय सहयोगीको दरबन्दी रहेको छ । अस्पतालले भएकै सेवालाई गुणस्तरिय बनाउन सकियो भन्ने विरामीलाई सन्तुष्टि दिन सकिन्छ । अस्पतालमा ७२ जनाको दबन्दी भए पनि आन्तरिक स्रोत सहितका १ सय २० जना चिकित्सक,डाक्टर,स्वास्थ्यकर्मी लगायतका कर्मचारीले सेवा दिदै आएका छन् । सेवा सुचारु गर्नुका साथै थप सेवा प्रवाहका लागि स्थानिय तहका जनप्रतिनिधि र प्रदेश सरकार तथा संघिय सरकारसँग पनि पहल भई रहेको अस्पतालका अध्यक्ष जगदिश चौधरीले बताए । हालै अस्पतालको नयाँ भवनको समुदघाटन भएको छ,उनले भने,पुरानो भवनको पनि उपयोग गर्ने गरि सेवा विस्तारमा अस्पताल ब्यवस्थापन र प्रशासन लागेको छ ।
