बैज्ञानिक तरिका(जोखेर)ले केरा विक्रि वितरण गर्नु पर्ने केरा उत्पादक समितिको माग

नवलपरासी,२ भदौ
केराको विक्रि वितरण बैज्ञानिक तरिकाले गर्नु पर्ने बताउदै केरा उत्पादक समितिका जिल्ला अध्यक्ष लख्खु यादव तौलेर मात्र केरा विक्रि वितरण गर्नु पर्ने माग गरेका छन् । कोसा(पिस) गनेर विक्रि वितरण वैज्ञानिक नभएको हुदा जोखेर विक्रि वितरण गरिनु पर्ने उनले माग गरेका हुन् ।
यसका लागि नीति नै बनाई सरकारले विक्रिका लागि मापदण्ड,अनुगमन गर्न संयन्त्र समेत गठन गर्नु पर्ने उनको भनाई थियो । त्यसका लागि संघिय र प्रदेश सरकारले नीति कानुन बनाई दिनु पर्ने र स्थायिन सरकारले स्थानिय स्तरमा त्यसको संयन्त्र बनाई लागु गराउनु पर्ने अध्यक्ष यादवले यसबारे आफुले विभिन्न स्थानमा कुरा उठाउदै आए पनि सुनुवाई नभएको जानकारी गराए । तौलको आधारमा विक्रि वितरण गर्न थाले पछि उपभोतmा र उत्पादक दुबैलाई फाईदा पुग्ने उनले तर्क प्रस्तुत गरे । उनका अनुसार यदि तौलेर केरा विक्रि वितरणको अवस्था आयो भन्ने केरा छिप्पनसम्म किसानले प्रतिक्षा गर्ने छन् । जस्ले गर्दा केरामा गुणस्तर कायम हुनुका साथै केराको तौल वृद्धि हुन्छ ।
गुणस्तरले उपभोतmालाई र तौल वृद्धिले किसानलाई फाईदा पुर्याउछ । हतार गरेर अस्वस्थ्य प्रतिपर्धामा किसान लाग्दैनन् । ब्यपारीले केरा तौल गरेर लगे पछि तौल बढाउन केराको पुरै अवधीको प्रतिक्षा किसानले गर्ने छन् । केरा नछिप्पदै काट्न लगाउने ब्यपारी हुन,उनले भने, त्यो कुरा किसानले बुझदैनन् । पिस गनेर ब्यपारी केरा लग्ने गरेका छन्,पिस गर्नेर नै उपभोतmालाई बेच्ने गरेका छन् । त्यसबाट बैज्ञानिक तरिकाले मुल्य निर्धारण पनि भई रहेको छैन् । केराको खरिद र विक्रि मुल्य पत्ता लगाउनै गाह्रो हुन्छ । त्यसले गर्दा तौल गरेर यदि केरा विक्रि वितरण भयो,भने किसान र उपभोतmा दुबैलाई खरिद विक्रिको मुल्य अन्तर पत्ता लगाउन सक्छन् । त्यसले गदौ उपभोतmा र उत्पादक दुबैलाई फाईदा पग्ने आधार उनले ब्यतm गरे ।
केरा गनेर बेच्दा कुन आकारको केरा कति मुल्य होला,किसान उपभोतmा दुबैलाई थाहा हुदैन्,अन्तर पत्ता लगाउन मुस्किल छ,त्यसका लागि ब्यपारीले जति भने पनि हुन्छ । अबैज्ञानिक तरिकाले केराको विक्रि वितरण गर्दा उपभोतmा र उत्पादक घाटामा र ब्यपारी नाफा कमाउने गरेका छन् । यसका लागि सरकारले नीति बनाई कडाईका साथ लागु गर्नु पर्ने उनको भनाई थियो । केराबालीका लागि स्थानिय तहले समेत नीति बनाउनु पर्ने उनको भनाई थियो । जिल्लाको प्रतापपुर,सुस्ता,सरावल लगायतका गाउपालिकामा ब्यवसायिक केरा खेती हुने गरेको छ । केरा खेती हुने क्षेत्रमा केरा जोन नै बनाएर प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकरण आयोजनाले काम गरि रहेको छ । तर उत्पादनमा सहयोग गर्दै आए पनि नीति निर्माण,घाटा नाफाको लेखाजोखामा काम गर्न सकिरहेको छैन् । यसले गर्दा अगामी दिनमा यसबारे नीतिगत निर्णयको आवश्कता उनले औल्याएका थिए ।